Dünyada tüketilen kauçuğun yaklaşık %75’i gerek lastik gerek yedek parça olarak otomotiv endüstrisinde kullanılıyor, bu yüzden otomotiv sektörünün performansı kauçuk ticaretini yakından ilgilendiriyor. Modern otomobil tamamen veya önemli ölçüde kauçuk parçasından üretilmiş yaklaşık iki yüz farklı parça içeriyor.

Tarihçe ve mevcut durum

Ülkemizde otomotiv sektöründeki ilk üretim adımı 1954 yılında Tuzla’da açılan Jeep fabrikası ile atılmıştır. Daha sonra 1967 yılında yerli araba Anadol’un üretilmesi, 1968’de Türk Otomobil Fabrikası’nın kurulması ve 1971’de Murat 124 modelinin üretiminin yapılmaya başlanması sektördeki öncü adımlar olmuştur. 2017 yılı itibariyle ülkemizde 12 adet otomotiv üreten şirket bulunuyor. Bunlardan 6’sı binek otomobil ve ticari araç üretirken, kalan 6’sı sadece ticari araç üretiyor. Türkiye’de üretim yapan marka ve modeller aşağıdaki tabloda yer alıyor.

2018 sonu itibariyle, Türkiye’de trafiğe kayıtlı toplam 22 milyon 865 bin 921 adet taşıt bulunuyor. Bunların %54’ünü otomobil, %16’sını kamyonet, %14’ünü motosiklet, %8’ini traktör, %3’ünü kamyon, %2’sini minibüs, %1’ini otobüs ve %0,3’ünü özel amaçlı taşıtlar oluşturuyor.

2018 yılı satış istatistikleri

T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Ernst & Young Türkiye tarafından hazırlanan 2019 yılı “Türkiye’de Otomotiv Sektöründe Gündem” çalışması, otomotiv sektörü hakkında faydalı istatistikler paylaşıyor ve sektörün mevcut durumuna ışık tutuyor.

2018 yılında Türkiye’de 486 bin adedi binek araç ve 155 bin adedi ticari araç olmak üzere, toplam 641 bin adet araç satıldı. 2017 toplam satış adeti ile karşılaştırıldığında, bu rakam araç satışlarında bir önceki yıla göre %36’lık düşüş yaşandığını ifade ediyor. 2019 yılı ilk çeyrek döneminde gerçekleşen araç satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %45 oranında gerilemiş.

Geçtiğimiz sene satılan 641 bin adet aracın, yaklaşık %36’sı Türkiye’de üretilen araçlardan oluşmuş. 2018 yılında Türkiye’de en fazla binek aracı satışı yapan marka Renault olmuş. Toplam 77 bin adet araç satan Renault’u sırasıyla Volkswagen, Fiat, Hyundai ve Toyota takip ediyor. Geçtiğimiz sene ticari araç satışlarının lideri ise Ford olmuş. 42 bin adet ticari araç satan Ford’u, sırasıyla Fiat, Volkswagen ve Renault izliyor.

Üretim istatistiklerine göre 2018 senesinde Türkiye’de 1,02 milyon binek araç ve 524 bin ticari araç olmak üzere, toplam 1,55 milyon adet araç üretilmiş.

Üretilen araç sayısında bir önceki seneye göre %10 düşüş gerçekleşmiş. 2019 yılı ilk çeyrek döneminde gerçekleşen araç üretimi ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %16 oranında gerilemiş.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) açıkladığı 2019 yılının ilk yarısına ait üretim, ihracat adetleri ile pazar verilerine göre, Türkiye’de toplam üretim bu yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre %13 azalarak 735,062 adet olarak gerçekleşmiş. 2017 ile 2018 yıllarında Türkiye’de üretilen araç sayıları karşılaştırıldığında ise Renault satışlarında %26, Fiat satışlarında %32 ve Hyundai satışlarında %41’lik düşüş gerçekleşmiş.

2018 senesinde, Türkiye’de üretilen araçların %85’i yurtdışına ihraç edilmiş. 2017 ile kıyaslandığında, ihraç edilen araç sayısı nerdeyse aynı kalmış.

Türkiye’de üretilen araçların en büyük pazarı olan Avrupa taşıt pazarı 2018 sene içerisinde %0,4 büyümüş yani adet bazında 2017 ile nerdeyse aynı seviyede kalmış. Avrupa ülkeleri içerisinde en büyük 5 pazar sırasıyla Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve İspanya.

2017 yılı itibariyle ülkemizde 12 adet otomotiv üreten şirket bulunuyor. Bunlardan 6’sı binek otomobil ve ticari araç üretirken, kalan 6’sı sadece ticari araç üretiyor. Kapasite kullanımı olarak bakıldığında, 2017 senesinde, ortalama kapasite kullanımı %88 iken, 2018 senesinde %80’e gerilemiş.